MEVZUAT TAKİBİ
Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik
(18.06.2022 tarihli ve 31870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik)
18.06.2022 tarihli ve 31870 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik, 7 ana bölümden oluşmaktadır.
1. Bölüm (Amaç-Kapsam-Dayanak ve Tanımlar düzenlenmiştir.)
2. Bölüm ( Genel Kurallar ve ADR/Taşıt Uygunluk Belgesi hükümleri düzenlenmiştir.)
3. Bölüm ( TMFB – TMGD ile İlgili hükümler düzenlenmiştir.)
4. Bölüm ( Tarafların Yükümlülükleri düzenlenmiştir.)
5. Bölüm ( Muafiyet ve Özel kurallar düzenlenmiştir.)
6. Bölüm ( Denetim ve İdari Para Cezası hükümleri düzenlenmiştir.)
7. Bölüm ( Çeşitli ve Son Hükümler düzenlenmiştir
Tehlikeli Madde Nedir?
Tehlikeli Madde : Yönetmelikte ADR Bölüm 3.2’deki tehlikeli maddelerin listelendiği Tablo A’da yer alan madde ve nesneler olarak tanımlanmıştır.
ADR’ye göre tehlikeli madde sınıfları
Sınıf 1 Patlayıcı maddeler ve nesneler
Sınıf 2 Gazlar
Sınıf 3 Alevlenebilir sıvılar
Sınıf 4.1 Alevlenebilir katılar, kendiliğinden tepkimeye giren maddeler, polimerleştirici maddeler ve duyarlılığı azaltılmış katı patlayıcılar
Sınıf 4.2 Kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler
Sınıf 4.3 Su ile temas ettiğinde alevlenebilir gazlar açığa çıkartan maddeler
Sınıf 5.1 Yükseltgen (Oksitleyici) maddeler
Sınıf 5.2 Organik peroksitler
Sınıf 6.1 Zehirli maddeler
Sınıf 6.2 Bulaşıcı maddeler
Sınıf 7 Radyoaktif malzemeler
Sınıf 8 Aşındırıcı maddeler
Sınıf 9 Muhtelif tehlikeli maddeler ve nesneler
Yönetmeliğin Amacı
-
Kamuya açık karayoluyla yapılacak tehlikeli madde taşımacılığı faaliyetlerinin; insan sağlığına, diğer canlı varlıklara ve çevreye zarar vermeden güvenli, emniyetli ve düzenli bir şekilde yürütülmesi amacıyla bu faaliyetlerde;
-
Alıcı, boşaltan, paketleyen, yükleyen, dolduran, gönderen, tank konteyner/portatif tank işletmecisi ile taşımacı olarak yer alanların,
-
Tehlikeli madde güvenlik danışmanlarının,
-
Tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı kuruluşlarının,
-
Tehlikeli maddeleri taşıyan taşıt sürücülerinin,
sorumluluk ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Yönetmelik;
-
Karayolu ile yapılan tehlikeli madde taşımacılığı zincirinde yer alan; alıcıları, boşaltanları, gönderenleri, dolduranları, paketleyenleri, yükleyenleri, tank-konteyner/portatif tank işletmecileri, taşımacıları ve taşıt sürücülerini,
-
Ülkemiz sınırları içerisinde yabancı plakalı taşıtlarla yapılan uluslararası tehlikeli madde taşımalarını,
-
Tehlikeli madde güvenlik danışmanları ile tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı kuruluşlarını Kapsar.
Genel Kurallar
5 inci maddede;
-
ADR yasak olan maddelerin karayolu ile taşınmaması,
-
Ambalajların sertifikalı olması gerekliliği,
-
SRC5 Belgesine sahip olma zorunluluğu,
-
Tankerlerin park edilmesine ilişkin hususlar,
-
Taşınabilir basınçlı ekipmanlar ile ilgili hususlar,
-
U-ETDS bildirimi ile ilgili hususlar,
Düzenlenmiştir.
ADR/Taşıt Uygunluk Belgesi
-
Sınıf 1 maddeler hariç olmak üzere tehlikeli maddelerin dökme ve ambalajlı olarak taşınmasında kullanılan araçların ADR/Taşıt Uygunluk Belgesi alma zorunluluğu yoktur.
-
Diğer taşımalarda ise Yönetmeliğin 6 nci maddesinde belirtilen hükümler doğrultusunda ADR veya Taşıt Uygunluk Belgesi alma zorunluluğu bulunmaktadır.
-
Taşıt durum tespit belgesi düzenlenmeyecektir.
-
01.07.2021 tarihine kadar taşıt durum tespit belgesi almamış taşıtlara Taşıt Uygunluk Belgesi düzenlenmeyecektir.
Taşıt Durum Tespit Belgesini Taşıt Uygunluk Belgesine çevirmeyen taşıtlar tehlikeli madde taşımacılığında kullanılmayacaktır. (01/07/2022 erteleme
Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (TMFB)
Yönetmeliğin 7 nci maddesi kapsamında faaliyetlerine uygun TMFB almak zorundadır
TMFB: Yönetmelik kapsamında yer alan tehlikeli madde ile iştigal eden bazı işletmelerin, sorumluluk ve yükümlülüklerini yerine getirip getirmediklerinin tespitinin yapılabilmesi ve işletmelerin kayıt altına alınması amacıyla düzenlenen belgeyi ifade etmektedir.
Madde 7/1-(a) Tehlikeli madde taşımacılığı zincirinde “Taşımacı” olarak yer alan işletmeler, “Taşımacı” faaliyet konulu TMFB almak zorundadır.
Taşımacı: İşletmelerden, Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre C1, C2, K1, K2, L1, L2, M1, M2, N1, N2, P1 ve P2 yetki belgesi sahiplerini ve tehlikeli madde taşımacılığı yapan kamu kurum ve kuruluşlarını ifade eder
Madde 7/1-(a) Tehlikeli madde taşımacılığı zincirinde “Tank konteyner/portatif tank işletmecisi” olarak yer alan işletmeler, “Tank konteyner/portatif tank işletmecisi” faaliyet konulu TMFB almak zorundadır.
Tank-konteyner/portatif tank işletmecisi: Tank-konteyner veya portatif tankları, adına kayıtlı olduğu ya da bunları bir sözleşmeye dayalı olarak işleten işletmecileri ifade eder.
“Tank konteyner/portatif tank işletmecisi” faaliyet konulu TMFB alımlarında herhangi bir kapasite sınırı yoktur.
ALICI + BOŞALTAN
Madde 7/1-(b): Tehlikeli madde taşımacılık zinciri içerisinde yer alan ve son bir takvim yılında yirmi ton ve üzerinde tehlikeli madde alımı yapan işletmeler, “Alıcı-Boşaltan” faaliyet konulu, TMFB almak zorundadır.
Madde 7/2: Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen “Alıcı” ve “Boşaltan” faaliyet konularına ilişkin yapılacak miktar hesaplamasında, ADR Bölüm 3.3, 3.4 ve 3.5 muafiyetleri kapsamında yapılan faaliyetler dikkate alınmaz.
(Bu hüküm sadece Alıcı ve Boşaltan faaliyetleri için geçerlidir.)DİKKAT!!!
Madde 7/3: İlgili mevzuatında aksine bir hüküm olmadıkça, “Boşaltan” yükümlülüğü alıcıya aittir.
İşletmenin «Boşaltan» faaliyeti bir başka işletme tarafından gerçekleştiriliyorsa Yönetmelik hükümleri çerçevesinde ilgili faaliyet konusu devir edebilir.
GÖNDEREN
7/1-(c) bendi
Tehlikeli madde taşımacılığı zincirinde en önemli faaliyet konularından bir tanesi de «Gönderen» dir. Yönetmelikte ise «Gönderen» faaliyet konusuna ait 4 alt bent ile detaylar düzenlenmiştir. (7/1-(c)/1-2-3-4)
Madde 7/1-(c): Tehlikeli madde taşımacılık zinciri içerisinde yer alan ve son bir takvim yılında (20) yirmi ton ve üzerinde tehlikeli madde gönderen işletmeler «Gönderen» faaliyet konulu TMFB almak zorundadır.
Söz konusu (c) bendi kapsamında olan işletme «Gönderen» faaliyetinin yanı sıra diğer faaliyetleri de gerçekleştirmesi durumunda ise Madde 7/1-(c)/1-2-3-4 alt bentlerine uygun TMFB almak zorundadır.
Madde 7/4: İşletmeler, tehlikeli madde faaliyetlerinin gerçekleştirildiği merkez adreslerinin yanı sıra, aynı ticari unvan altında farklı adreslerde faaliyette bulunan ve tehlikeli madde ile iştigal eden şube, temsilcilik, bayi, fabrika, imalathane, şantiye, maden ocağı, depo, atölye vb. birimlerinin her biri için ayrı ayrı TMFB almak zorundadır.
Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hizmeti (Madde 8)
-
Sadece «Alıcı» ve/veya «Tank konteyner/portatif tank işletmecisi» faaliyet konulu TMFB’ler TMGD’den muaf olacaktır.
-
Sadece «Taşımacı» faaliyet konulu TMFB’ye sahip ve taşıma yetki belgesinde kayıtlı taşıtların toplam asgari kapasitesi 50 tonun altında olan taşımacılar TMGD’den muaf olacaklardır.
-
Birinci ve ikinci satırdaki faaliyet konularının kombinasyonlarıda TMGD’den muaf olacaktır.
-
«Alıcı» ve/veya «Tank konteyner/portatif tank işletmecisi» faaliyet konularının yanındaki diğer faaliyet konularının tamamını devreden işletmeler faaliyet konusu devir sözleşmesi geçerlilik tarihine kadar TMGD zorunluluğundan muaf olacaklar.
-
Bu işletmeler dışındaki tüm TMFB sahibi işletmeler TMGD zorunluluğunu yerine getirmek zorundadır.
Madde 8/2: Birden fazla TMFB’ye sahip olup, tehlikeli madde faaliyetlerini fiilen yürüttüğü adreslerde tehlikeli madde güvenlik danışmanı hizmeti alan işletmelerin, faturalandırma işlemi yaptığı ve idari işlerini (büro, ofis, acente) yürüttüğü adreste, tehlikeli madde faaliyet tespit raporu ile belgelendirmesi şartıyla tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı hizmeti alması zorunlu değildir. Bu fıkra hükmü 7 nci maddenin onuncu fıkrası kapsamında olan işletmeler için uygulanmaz.
Madde 8/3: 7 nci maddenin onuncu fıkrası çerçevesinde “Gönderen” faaliyetinde bulunulacak işletmeler, TMFB’sine işlettiği her beş adres için ayrıca, bir tane tehlikeli madde güvenlik danışmanı atamak zorundadır.
Madde 8/4: İlk defa TMFB alan ve tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı hizmeti alma zorunluluğu olan işletmeler, TMFB’yi aldıkları tarihten itibaren otuz gün içerisinde tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı hizmeti almak zorundadır.
Madde 8/5: TMFB’sinde kayıtlı faaliyet konu/konularını devreden işletmelerden, devrettiği faaliyet konu/konuları hakkında devir sözleşmesinin/sözleşmelerinin geçerliliği süresince söz konusu faaliyetlere ilişkin tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı hizmeti alma zorunluluğu aranmaz.
Madde 8/6: Tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı hizmeti alan işletmenin, e-Devlet sistemi üzerinden TMFB’sine yapmış olduğu TMGD atamasının; Bakanlık tarafından sonlandırılması durumunda otuz gün; TMGDK, TMGD veya işletme tarafından sonlandırılması durumunda ise on beş gün içerisinde işletme, yeniden TMGD ataması yapmak zorundadır.
TMFB almak için gerekli belgeler (Madde 9)
-
9/1-(a) Ek-1’de belirtilen başvuru dilekçesi
-
9/1-(b) Ek-2’de yar alan başvuru formu
-
9/1-(c) İşletmenin, son altı ay içerisinde alınmış Ticaret Odası/Sanayi Odası Faaliyet Belgesinin, gerçek kişilerde ise bağlı olduğu Esnaf ve Sanatkârlar Odasından alınan oda kayıt/faaliyet belgesinin aslı veya noter onaylı sureti.
-
9/1-(ç) İşletmenin, Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmamış ve tescil edilmemiş şube, temsilcilik, bayi, fabrika, imalathane, irtibat bürosu, şantiye, maden ocağı veya atölye ve benzeri birimleri için kayıtlı olduğu sendikalardan, odalardan alınmış kayıt veya faaliyet belgesi, adreste faaliyet gösterdiğine ya da kullanım hakkına sahip olduğuna dair sözleşme veya belge, kamu kurum ve kuruluşlarından alınmış izin, ruhsat veya çalışanlar için düzenlenmiş Sosyal Güvenlik Kurumu Bildirimi Belgesi.
-
9/1-(d) Taraflarca imzalanmış, bir örneği Ek-3’te yer alan tehlikeli madde faaliyet tespit raporu.
-
9/1-(e) Elektronik tebligat sistemine üye olmaları.
-
Madde 9/2: Gerçek kişinin imza beyanını gösteren belge veya kimlik belgesi, tüzel kişiliklerde temsile yetkili kişi/kişilerin temsile yetkili olduklarını gösteren ticaret sicil tasdiknamesi, kamu kurum ve kuruluşlarında ise imzaya yetkili kişinin imza tatbikinin olması zorunludur. Elektronik ortamda imza verilerine veya beyannamesine ulaşılabilen başvuru sahiplerinden imza beyannamesi istenmez.
Faaliyet Konusu Devir İşlemleri
-
Alıcı – Taşımacı ve Gönderen faaliyet konuları devredilemez.
-
Faaliyet konusunu devralacak işletme, devralacağı adreste ilgili faaliyet konusunu içeren TMFB almak zorundadır. (Örn: Fabrikanın TMFB’sindeki «Paketleme» faaliyetini devir almak isteyen taşeron şirketin fabrika adresinde «Paketleyen» faaliyet konulu TMFB alması gerekmekte olup, faaliyet konusunun devir işlemi ondan sonra yapılacaktır.)
-
Faaliyet konusu devirleri ile ilgili diğer hükümler detayları ile Yönetmeliğe eklenmiştir. Eklenen hükümler hali hazırda uygulanan hükümlerdir.
İlgili linkler
https://uhdgm.uab.gov.tr/uluslararasi-sozlesmeler
ADR 2023
https://uhdgm.uab.gov.tr/uploads/pages/uluslararasi-sozlesmeler/adr-2023-turkce-cilt-1.pdf
https://uhdgm.uab.gov.tr/uploads/pages/uluslararasi-sozlesmeler/adr-2023-turkce-cilt-2.pdf
YÖNETMELİKLER
https://uhdgm.uab.gov.tr/yonetmelikler
https://uhdgm.uab.gov.tr/uploads/pages/yonetmelikler/tmgd-hizmetleri-yonetmelik.pdf